It is with deep humility and honor that I sit to transmit a snapshot of the life of my teacher whom I spent 8 years of my life studying under; who would refine me, educate me, advise me, and transmit ijaaza to me thus becoming the father of my spiritual life, Shaykh Muhammad Emin Er.
Shaykh Muhammad Emin Er was born in 1909 in the village of Kuluyan
(recently renamed Kalash) in the province of Diyarbakir, in the southeast
of what is now Turkey but was at that time the Ottoman Empire. Shaykh
Emin’s family belonged to a Kurdish tribe called Miran. His father, Haji
Zulfikar, was a wealthy farmer who took a great interest in science and
education, and happened to be a person of some wealth. There being no
school in the village of Kuluyan, Haji Zulfikar employed a private tutor to
educate his two young sons, Muhammad and his elder brother Ali. Then just
as his sons were learning to read and write in the Arabic script (at the
time still the official script of the Ottoman language and state), Haji
Zulfikar passed away. The future Shaykh had already lost his mother Hawa
while he was still a young child of the age of three or four and thus (like
the Prophet Muhammad, may Allah bless him and grant him peace) he was left
an orphan. To this day, Shaykh Emin travels to the graves of his mother and
father in the village of Kuluyan at least once per year. **
At this time, Muhammad Emin was 10 years old, and the Ottoman state still
stood as one of the largest in the world extending from North Africa to
Yemen, and from the Balkans to the frontiers of Persia. It faced
coordinated attacks on many fronts, east and west. Because of the war, the
economic situation became ruinous, as the Ottoman state was increasingly
forced to deplete its already overextended financial resources in the
defense of its territorial integrity. The resulting economic hardship was
severe throughout the country and the young Muhammad Emin passed through
the remainder of his early life in much straightened circumstances, first
under the care of his stepmother and later under the care of his elder
brother. He contributed to the support of his family by shepherding goats
in the high mountains surrounding the village. All the while, his desire to
learn to read and write, ignited both by his late father and his former
tutor, persisted and grew. Having neither paper nor pen, he used stones to
scratch words and sentences on flat rocks, while tending his goats on the
mountainsides. This striving to improve his reading and writing skills
despite great deprivation gave rise to the legend in his village that
Khidr, the companion of Moses and saintly figure who comes to the aid of
the destitute, provided the young Muhammad Emin lessons in his sleep. **
So great was his passion for knowledge that he would cry bitter tears wile
imploring Allah to help him learn to read the Quran. He missed no
opportunity to seek out people whom he thought might help him. He would
journey on foot for several days at a time simply to visit knowledgeable
people in the vicinity of his village. He would eventually learn how to
write letters and read books in the Ottoman script. As for the Arabic
language and knowledge of the traditional Islamic disciplines, there was at
the time no one in the region able to introduce him to this type of
scholarship. Thus he sought what he could from books. However, as the new
Turkish Republic was established, the traditional Ottoman script was
abolished and its use outlawed altogether with all Quranic and Islamic
education. Families began to fear the consequences of teaching the Quran to
their children even in the privacy of their own homes. As Shaykh Emin
recalls: “…at that time, everything was forbidden in Turkey. Even to read
and to learn the Quran was forbidden in those days. It was not easy, like
it is today. We had very hard times, so I resolved at my first opportunity
to seek religious learning in Syria.” This was not to be. Reaching the
border city of Gaziantep, Muhammad Emin was not permitted to cross into
Syria. He resolved instead to travel first to Adana, and soon thereafter to
Istanbul. Knowing no one in Istanbul, he soon ran out of money, and thus
went on foot to Bursa where he worked as a servant for a wealthy family in
order to make a living.
At the age of 25, Muhammad Emin made his first of many trips of pilgrimage
(hajj) to the Sacred House, in Mecca. Upon his return, his desire to seek
scared knowledge undiminished, he undertook extensive travels in eastern
Anatolia to seek out scholars and ask them to teach him. He later resolved
once again to cross into Syria in search of scholars who could instruct
him. By now, World War II had begun, and although he succeeded in crossing
the border, he was detained by security forces who suspected him of being a
spy. He spent some time in prison in Syria before being cleared. Set free
by authorities, he returned to Turkey, particularly to Diyarbakir. There he
was able to study the remaining subjects in the foundational curriculum of
the traditional Islamic sciences, many of them concerned with Arabic
linguistics. These included propositional logic (mantiq), historical
semantics (ilm al-wada’), figurative usage (isti’ara), etiquette of debate
and argumentation (munazara), literary meaning (ma’ani), rhetoric (bayan),
refined usage (badi), fundamentals of Islamic creed (usul al-din),
methodology of Islamic jurisprudence (usul al-fiqh), Islamic jurisprudence
of both the Hanafi and Shafi Legal Schools (fiqh), and Islamic spiritual
psychology (tasawwuf). The teacher with whom he spent the greatest part of
this time was Molla Rasul, a classmate of the famous Bediuzzaman Said
Nursi. Shaykh Emin would later meet Said Nursi and study briefly with him
as well.
In 1951, Shaykh Emin completed the last of his studies, completing the
study of discursive theology (kalam) and received his full license (ijaaza)
in all of the rational and traditional Islamic disciplines which have
constituted the curriculum of the greatest of scholars of the Islamic
tradition since the time of Imam Ghazali in the 11th and 12th centuries. In
addition, Shaykh Emin mastered and received ijaaza in the sciences of
exegesis of Quran (tafsir), religious laws of inheritance (fara’id) and the
sciences of the prophetic traditions (usul al-hadith).
Shaykh Emin has devoted his entire life to emulating the example of his
teachers and teaching the inner and outer discipline to student, issuing
ijaaza to those who successfully complete their study under him – efforts
he continues to this day. Central to this is his position within a chain
(isnad) that is within an unbroken lineage of transmission of knowledge
extending back to Prophet Muhammad, may Allah bless him and grant him
peace. And, according to the custom of Muslim scholars of this mold, he in
turn passes on the knowledge transmitted to him by his mentors, bequeathing
a place in this unbroken chain to students in the 21st century. Even if
seldom encountered, it is nevertheless true that such an isnad persists to
the present day. Shaykh Emin has six children and 40 grandchildren. A
seventh child of his passed away as a toddler. Having retired from many
years of service as imam in several cities, he continues to live a life of
rigorous worship. He has little free time, but uses it when it comes to
read and contemplate the Quran and consult the commentaries of the great
scholars on questions that occur to him in his reading. Shaykh Ein sleeps
very little –by his own estimate, perhaps three hours during the night, and
an hour or two before noon if possible. He always sleeps in a state of
ablution, in emulation of the sunna of the Prophet, may Allah bless him and
grant him peace, and mindful that, should he die in his sleep, he would
want to face his Lord in a state of purity. He rises every day at around
3a.m. for the night prayer called tahajjud, remaining awake in a state of
contemplation until the time of the prescribed dawn prayer (fajr). He then
remains in the place of prayer and reads Quran until the sun has risen, and
then remains for a bit longer, finally offering a voluntary cycle of prayer.
He passes the rest of the morning in scholarly writing, sometimes receiving
visitors. Shaykh Emin writes only in Arabic, always facing the direction of
prayer (qibla) in a state of ritual purity (wudu). When his work is
interrupted for some reason, he performs ablution and two cycles of prayer
before resuming his writing, a demonstration of profound reverence, typical
of the foremost representatives of the Islamic scholarly tradition but
seldom encountered in the present day, before the grave responsibility of
transmitting knowledge.* *
His modest home in Ankara, Turkey witnesses a steady stream of guests, and
he never refuses any request of learning, regardless of the level of the
student. Shaykh Emin and his guests sit on carpeted floor of a room lined
with shelves of books from floor to ceiling. The students and visitors are
always served tea and sweets, and even a complete meal at the appropriate
times. He teaches his students on an individual basis, through the pace and
method of instruction best suited to each person’s aptitudes and
constraints. Although it is his habit to fast whenever possible, he goes
out of his way to accommodate those guests who are not fasting in order to
set them more fully at ease in his company. This observance, far from being
merely the exemplary of the manners of his generation, is the living sunna
of all the Prophets. The importance of this for people in his company is
tremendous, and not to be overlooked. It is possible to learn a great deal
about exemplary conduct from books, and even to some extent to imitate what
one reads. But not everything we need to know on this matter is written,
nor could it be. It is by keeping the company of those who know it that we
acquire the essentials of exemplary conduct in both its written and
unwritten aspects. Shaykh Emin’s conduct exemplifies what was transmitted
to him from his teachers, and they from theirs, and so forth along lineages
extending to the teaching and example of Prophet Muhammad, may Allah bless
him and grant him peace. All of this gives us a greater sense of what could
be lost to us forever if the last chains of transmission of this tradition
were ever to be broken.
TÜRKÇE TERCÜMESİ
İMAM HALİL ABDUR RAŞİD'İN SON OSMANLI ALİMİ
Hayatımın 8 yılını yanında çalışarak geçirdiğim öğretmenimin hayatından bir kareyi
sizlere derin bir tevazu ve onurla aktarıyorum; beni terbiye edecek, eğitecek,
nasihat edecek, bana icazet verecek ve manevi hayatımın babası Şeyh Muhammed Emin Er.
Şeyh Muhammed Emin Er, 1909 yılında Kuluyan köyünde doğdu.
(yakın zamanda adı Kalaş olarak değiştirildi) güneydoğudaki Diyarbakır ilinde
Şimdiki Türkiye olan ama o zaman Osmanlı İmparatorluğu olan yer. Şeyh
Emin'in ailesi Miran adlı bir Kürt kabilesine mensuptu. Babası Hacı
Zülfikar, bilime büyük ilgi duyan varlıklı bir çiftçiydi.
eğitimli ve zengin bir insandı. Hayır olması
Hacı Zülfikar, Kuluyan köyündeki okula özel öğretmen tuttu.
iki küçük oğlu Muhammed ve ağabeyi Ali'yi eğitir. O zaman sadece
oğulları Arap alfabesiyle okuma ve yazmayı öğrenirken (o zamanlar
Halen Osmanlı dili ve devletinin resmi alfabesidir), Hacı
Zülfikar vefat etti. Geleceğin Şeyhi annesi Havva'yı çoktan kaybetmişti.
henüz üç ya da dört yaşlarında küçük bir çocukken ve bu nedenle (gibi
Muhammed (s.a.v.), Allah onu korusun ve ona huzur versin) kaldı
yetim. Şeyh Emin bugüne kadar annesinin kabirlerine seyahat ediyor ve
Baba yılda en az bir kez Kuluyan köyünde. **
Bu sırada Muhammed Emin 10 yaşındaydı ve Osmanlı devleti hâlâ
Kuzey Afrika'dan dünyanın en büyüklerinden biri olarak duruyordu
Yemen'e ve Balkanlar'dan İran sınırlarına kadar. Karşı karşıya kaldı
Doğu ve batıda birçok cepheye koordineli saldırılar. Savaş nedeniyle,
Osmanlı Devleti giderek daha fazla güçlendiğinden ekonomik durum yıkıcı hale geldi.
zaten aşırı genişlemiş olan mali kaynaklarını tüketmek zorunda kalmıştır.
toprak bütünlüğünün korunması. Bunun sonucunda ortaya çıkan ekonomik sıkıntı
ülke genelinde şiddetli ve genç Muhammed Emin geçti
İlk yaşamının geri kalanı çok daha düz koşullar altında geçti.
üvey annesinin ve daha sonra büyüğünün bakımı altında
Erkek kardeş. Keçi çobanlığı yaparak ailesinin geçimine katkıda bulundu
Köyü çevreleyen yüksek dağlarda. Bu arada onun arzusu
hem merhum babası hem de eski kocasının heyecanıyla okuma-yazmayı öğreniyor
öğretmen, ısrar etti ve büyüdü. Ne kağıdı ne de kalemi vardı, taşları kullanıyordu
Keçilerini otlatırken düz kayaların üzerine kelimeleri ve cümleleri kazıyın.
Dağ yamaçları. Bu onun okuma ve yazma becerilerini geliştirmeye çabalıyor
Büyük yoksunluğa rağmen köyünde şöyle bir efsane doğdu:
Hızır, Musa'nın arkadaşı ve Hz. Musa'nın yardımına koşan aziz kişidir.
Yoksullar, genç Muhammed Emin'e uykusunda ders veriyordu.
**
Bilgiye olan tutkusu o kadar büyüktü ki, acı gözyaşları dökerdi.
Allah'tan Kur'an okumayı öğrenmesine yardım etmesini niyaz ediyorum. Hayırı kaçırdı
kendisine yardımcı olabileceğini düşündüğü kişileri bulma fırsatı buldu. O yapabilir
sadece bilgili yerleri ziyaret etmek için birkaç gün boyunca yürüyerek yolculuk yapın
köyünün yakınındaki insanlar. Eninde sonunda nasıl yapılacağını öğrenecekti
Osmanlıca mektup yazmak ve kitap okumak. Arapçaya gelince
Geleneksel İslam ilimlerinin dili ve bilgisi mevcuttu.
bölgede hiç kimsenin onu bu tür şeylerle tanıştıramadığı zaman
burs. Böylece kitaplardan elinden geleni yaptı. Ancak yeni olarak
Türkiye Cumhuriyeti kuruldu, geleneksel Osmanlı yazısı yazıldı.
kaldırılmış ve kullanımı tüm Kur'an ve İslam dinlerinde tamamen yasaklanmıştır.
eğitim. Aileler Kur'an'ı öğretmenin sonuçlarından korkmaya başladı
çocukları kendi evlerinin mahremiyetinde bile.
Şeyh Emin olarak
anımsıyor: “…o zamanlar Türkiye'de her şey yasaktı. Okumak bile
O günlerde Kur'an öğrenmek yasaktı. Kolay değildi sanki
bugün. Çok zor günler geçirdik, ilk fırsatta çözdüm
Suriye'de dini eğitim almak için." Bu olmadı. Ulaşmak
Sınır kenti Gaziantep'e Muhammed Emin'in geçişine izin verilmedi
Suriye. Bunun yerine önce Adana'ya gitmeye, daha sonra da İstanbul'a gitmeye karar verdi.
İstanbul. İstanbul'da kimseyi tanımadığı için çok geçmeden parası tükendi ve bu nedenle
varlıklı bir ailenin yanında hizmetçi olarak çalıştığı Bursa'ya yürüyerek gitti.
geçimini sağlamak için.
Muhammed Emin, 25 yaşındayken birçok hac yolculuğunun ilkini gerçekleştirdi
(Hac) Mekke'deki Kutsal Ev'e. Geri döndüğünde arama arzusu
Korkmuş bilgisi azalmadan, doğuda kapsamlı seyahatlere çıktı
Anadolu'dan bilginler bulup onlardan kendisine öğretmelerini isteyecek. Daha sonra çözdü
eğitim verebilecek bilim adamlarını aramak için bir kez daha Suriye'ye geçmek
o. Artık İkinci Dünya Savaşı başlamıştı ve geçmeyi başarmasına rağmen
sınırda kendisinin kaçak olduğundan şüphelenen güvenlik güçleri tarafından gözaltına alındı.
casus. Aklanmadan önce bir süre Suriye'de hapishanede kaldı. Serbest bırakmak
Yetkililer tarafından Türkiye'ye, özellikle de Diyarbakır'a döndü. İşte o
temel müfredatındaki geri kalan konuları çalışabildi
çoğu Arapça ile ilgili olan geleneksel İslami bilimler
dilbilim. Bunlar arasında önermesel mantık (mantık), tarihsel
anlam bilgisi (ilm al-wada'), mecaz kullanımı (isti'ara), tartışma adabı
ve tartışma (munazara), edebi anlam (ma'ani), retorik (bayan),
rafine kullanım (badi), İslam inancının temelleri (usul al-din),
İslam hukuku metodolojisi (usul el-fıkh), İslam hukuku
Hanefi ve Şafi mezheplerinin (fıkıh) ve İslami maneviyatın
psikoloji (tasavvuf). Hayatının büyük bir kısmını birlikte geçirdiği öğretmen
Bu seferki ünlü Bediüzzaman Said'in sınıf arkadaşı Molla Resul'dü.
Nursi. Şeyh Emin daha sonra Said Nursi ile tanışacak ve onunla kısa bir çalışma yapacaktı.
ilave olarak.
1951 yılında Şeyh Emin son öğrenimini tamamlayarak
söylemsel teoloji (kelam) çalışması ve tam lisansını (ijaaza) aldı
sahip olan tüm rasyonel ve geleneksel İslam disiplinlerinde
İslam dünyasının en büyük alimlerinin müfredatını oluşturdu
Bu gelenek 11. ve 12. yüzyıllarda İmam Gazali döneminden beri devam etmektedir. İçinde
Ayrıca Şeyh Emin ilimlerde ustalaştı ve icazet aldı.
Kur'an tefsiri (tefsir), dini miras kanunları (faraid) ve
Peygamberlik geleneğinin bilimleri (usul-hadis).
Şeyh Emin tüm hayatını onun örneğini taklit etmeye adadı.
öğretmenler ve öğrenciye iç ve dış disiplini öğretmek,
Onun yanında öğrenimini başarıyla tamamlayanlara ijaaze – çabalar
bu güne kadar devam ediyor. Bunun merkezinde onun zincir içindeki konumu var
(isnad) kesintisiz bir bilgi aktarımı silsilesi içinde olan
Peygamber Muhammed'e uzanıyor, Allah onu kutsasın ve ona bağışlasın
barış. Ve bu kalıbın Müslüman alimlerinin geleneğine göre,
dönüş, akıl hocaları tarafından kendisine aktarılan bilgiyi miras olarak aktarır
21. yüzyılda öğrencilerin bu kesintisiz zincirde bir yeri var.
Olsa bile
Nadiren karşılaşılsa da böyle bir isnadın varlığını sürdürdüğü doğrudur.
hediye günü. Şeyh Emin'in altı çocuğu ve 40 torunu var. A
yedinci çocuğu daha bebekken vefat etti. Birçok kişiden emekli oldum
Yıllarca çeşitli illerde imam olarak görev yaptı ve hayatını yaşamaya devam ediyor.
sıkı ibadet. Çok az boş zamanı var ama bunu işine gelince kullanıyor
Kur'an'ı okuyun, düşünün ve büyüklerin yorumlarına danışın.
Alimlerin okuması sırasında aklına gelen sorular üzerine.
Şeyh Ein uyuyor
çok az - kendi tahminine göre gece boyunca belki üç saat ve
mümkünse öğleden bir veya iki saat önce. Her zaman bu halde uyuyor
Abdest, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem'in sünnetine öykünerek yapılır.
Ona huzur ver ve eğer uykusunda ölürse,
Rabbinin huzuruna temiz bir şekilde çıkmak ister. Her gün saat civarında yükseliyor
sabah 3.00 teheccüd denilen yatsı namazı için uyanık kalmak
farz olan sabah namazı vaktine kadar tefekkür. Daha sonra o
Güneş doğuncaya kadar namaz kılar ve Kur'an okur.
daha sonra biraz daha kalır ve sonunda gönüllü bir dua döngüsü sunar.
Sabahın geri kalanını bilimsel yazılar yazarak geçiriyor, bazen de
Ziyaretçi. Şeyh Emin sadece Arapça yazıyor, her zaman onun yönüne bakıyor.
ritüel saflık (abdest) durumunda namaz (kıble). Onun işi ne zaman
bir sebepten dolayı kesintiye uğrar, abdest alır ve iki rekat namaz kılar
Yazısına devam etmeden önce, derin bir saygı gösterisi, tipik
İslam ilim geleneğinin önde gelen temsilcilerinden
Günümüzde nadiren karşılaşılan ağır sorumluluktan önce
bilgi aktarımı.* *
Ankara'daki mütevazı evi, sürekli bir misafir akışına tanık oluyor ve
düzeyi ne olursa olsun, hiçbir öğrenme isteğini asla reddetmez.
öğrenci. Şeyh Emin ve misafirleri halı döşeli bir odanın zemininde oturuyorlar.
Yerden tavana kadar kitap rafları var. Öğrenciler ve ziyaretçiler
her zaman çay ve tatlılar, hatta uygun saatte tam bir yemek bile servis edilirdi.
zamanlar. Öğrencilerine bireysel olarak, hızlı ve hızlı bir şekilde ders verir.
Her kişinin yeteneğine ve yeteneğine en uygun öğretim yöntemi
kısıtlamalar. Fırsat buldukça oruç tutmak onun alışkanlığı olmasına rağmen
oruç tutmayan misafirleri ağırlamak için elinden geleni yapıyor
onları onun yanında daha da rahatlattı. Bu gözlem, olmaktan çok uzak
yaşayan sünnet sadece kendi neslinin adabının örneğidir.
bütün peygamberlerin. Bunun şirketindeki insanlar için önemi şudur:
muazzam ve gözden kaçırılmaması gereken bir olay. Çok şey öğrenmek mümkün
kitaplardan örnek davranışlar sergilemek ve hatta bir dereceye kadar taklit etmek
biri okur. Ancak bu konuda bilmemiz gereken her şey yazılı değil.
o da olamaz. Bunu bilenlerin arkadaşlığını koruyarak
Hem yazılı hem de yazılı olarak örnek davranışın esaslarını elde etmek
yazılı olmayan yönler Şeyh Emin'in davranışı aktarılanlara örnek teşkil ediyor
ona öğretmenlerinden, onlar da onların öğretmenlerinden vb.
Peygamber Muhammed'in öğretisini ve örneğini kapsayacak şekilde genişleterek, Allah bereket versin
ona huzur ver. Bütün bunlar bize neyin mümkün olabileceğine dair daha büyük bir fikir veriyor.
Bu geleneğin son aktarım zincirleri bizim için sonsuza kadar kaybolmuş olacaktır.
kırılmak üzereydi.
