TAVSİYELER
(Muhammed Emin Hocaefendi’nin bir önceki hastalığı sonrasında yazıp talebelerine ilettiği ve tüm Müslümanlara, özellikle de gençlere yararlı olacak, her bir cümlesi bir ayet veya hadise dayanan önemli tavsiyeler.)
Bismillahirrahmanirrahim.
Âlemlerine rabbine hamd olsun.
Peygamberlerin sonuncusu olan Muhammed (s.a.v.)’e ve onun ailesi ve ashabının tümüne salât ve selam olsun.
Bu fakir kul Muhammed Emin’den tüm din kardeşlerine!
Allah onu muhafaza etsin ve her türlü çirkinlikten korusun.
Esselamu aleyküm ve rahmetullahi ve berekâtuhu ebeden sermede. (Allah’ın selamı, rahmeti ve bereketi ebediyen üzerinize olsun.)
Ey kardeş!
Sana, yerine getirdiğinde, Allah’ın kerim vadi uyarınca, senin için saadet ve kurtuluş vereceğini ümit ettiğim için şu tavsiyelerde bulunuyorum:
1- Akideni, (inancını) içerisinde bid’at olmayacak şekilde düzelt.
2- Günahından rabbine tövbe et ve bir daha onun benzerine dönme.
3- Hasmını razı et, ta ki üzerinde hiç kimsenin hakkı kalmasın.
4- Allah’ın farz kıldığı namaz ve benzeri ibadetlerden terk ettiklerini telafi et.
5- Allah’a isyandan kaçın ve O’na bir kul olarak itaat eyle.
6- Gece çok uyuma. Zira fazla uyumak kıyamet günü sahibini fakir bırakacaktır. Sen uyurken seher vakti öten horoz senden akıllı değil ki!
7- Şu hadis-i şerifin içeriğine uy: “Her nerede olursan ol, Allah’ın azabından sakın. Kötülüğün peşinden onu yok edecek bir iyilik yap ve insanlara güzel ahlakla muamelede bulun.”
8- Ancak dininde ve dünyanda sana faydası olanlarla beraber ol. Bil ki gerçek dost sana fayda verebilmek için kendini riske atandır.
9- Her hangi bir meselede ancak hakkı kabul edecek olanlarla tartış. Amacın hakkı ortaya çıkarmak olsun. Tartışmanı yumuşak bir dille ve yalnız bir yerde, fikir alışverişi şeklinde yap.
10- Sorusu, hased veya ahmaklıktan dolayı olanın veyahut sorusunun cevabını anlayamayacak sevide olanın sorusuna cevapla meşgul olma.
11- Sana kötü söyleyene sen güzel söyle.
12- Seninle ilişkisini kesenle sen ilişkini kesme, sana zulmedeni affet, sana vermeyene sen ver, kötülüğü iyilikle sav, bir de bakarsın ki, aranızda düşmanlık bulunan kişi samimi bir dost gibi oluvermiş.
13- İnsanlara, sana nasıl davranmalarını istiyorsan, sen de öyle davran.
14- Uygun bir maksat ve de helal olması dışında dünya malından bir sene yetecek miktardan fazlasını biriktirme. Bunu uygulayanlar da zaten azdır.
15- Uğraşmakta olduğun ilimle dışındaki ilimleri mütalaa ile meşgul olma. Kalbini ıslah eden ve nefsini temizleyen ilimlerle meşgul ol.
16- İlim talebindeki gayen, Allah’ın rızası ve onun dinini ihya etmek olsun.
17- Kendini Allah’ın mahlûkatından hiç birinin üstünde görme. Çünkü hatime ( son nefesteki durum) meçhuldür.
Bil ki, Allah Teâlâ katında en üstün olan, helal mi haram mı olduğu konusunda şüphe bulunan davranış ve kazançlardan uzak olan kişidir. Nitekim Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur: “Allah katında en değerli olanınız, en muttaki olanınızdır.”
18- Hırsın, Nebi (sav)’ye tabi olmakta olsun, heva-i nefse tabi olmakta değil. Deki: “Şayet Allah’ı seviyorsanız bana uyun ki, Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın.” (Ali İmran 31)
19- Mümkün oldukça şüpheli şeylerden kaçın. Resulullah (sav) buyurdular ki:
“Kim ki şüpheli şeylerden kaçınırsa, dinini de ırzını da korumuş olur. Kim de şüpheli şeylere düşerse harama düşmüş olur. Tıpkı koruluğun etrafında sürüsünü otlatan çoban gibi ki, her an koruluğa düşecek gibidir.
Haberiniz olsun, her melikin bir koruluğu vardır. Allahın koruluğu da haramlardır.
Haberiniz olsun! Cesette bir et parçası var ki eğer o ıslah olursa bedenin tamamı ıslah olur. Eğer o bozulursa da bedenin tamamı bozulur.
Haberiniz olsun ki o kalptir” kalbin ıslahı nefsin ıslahı iledir. Nefsin ıslahı nefse muhalefet iledir. Gerektiği şekilde nefse muhalefet ise ancak Peygamber (sav)’e söz , fiil ve hallerinde uymak ile olur.
20- Allah’ın emirlerini yapmaya, yasaklarından kaçınmaya, musibet ve belalara da kaza ve kadere rıza göstererek sabret.
21- Bil ki, ey aziz kardeş!
Her nasihatın özeti, peygamberlerin, âlimlerin, evliyanın, meşayıhın nasihatlerinin özü iki cümledir: “Emrolunduğun şeyi dosdoğru yap. Nehyedildiğin (yasaklandığın) şeyi de terk et.” Bunlara sımsıkı sarıl ve onlarla amel et ki, Allahın tevfikiyle insanların en efdali ve değerlisi olasın. Allah bu ikisiyle amel etmeyi bizlere muvaffak eylesin.
Bu tavsiyeleri İbni Sina Hastanesindeyken Allah Teâlâ’nın şu kavlinin mesuliyetinden kurtulmak için yazdım: “Birbirlerine hakkı tavsiye edeler, birbirlerine sabrı tavsiye ederler.”
Efendimiz Aleyhisselatu Vesselama, ailesine, ashabına ve kıyamete kadar onlara güzelce tabi olanlara salât ve selam olsun.
Velhamdulillahi rabbil âlemin.***
Muhammed Emin ER
