Çeşitli Meseleler

 

 

Muhammed Emin ER

 

Şevval ayında tutulan 6 gün orucu ara vererek tutmak efdaldir.

 

Abdest sıkışıkken cemaatle namaz kılmak yerine abdestini bozup tekrar abdest alıp namazını tek başına kılmak daha efdaldir.

 

Cuma günü için boy abdesti şafaktan sonra alınabilir.

 

Sabah namazı vakti dini kitap okumak yerine cemaata gitmek efdaldir.

 

Hadis: Zani bir kimse zina yaptığı zaman mümin olarak zina yapmaz. Bu hadisin açıklaması şudur: Eğer zinayı helal görerek zina ederse kafir olur. Kamil iman sahibi ise zaten zinaya yaklaşmaz.

 

Kredi kartı kullanmak caiz değil.

 

Tarikatta insanın aklına gelen havatırlar (lüzumsuz şeyler) zamanla aklına gelmez.

 

Fasık imamın arkasında namaz kılmak yalnız başına namaz kılmaktan efdaldir. Ama sevap olmaz.

 

Bir hanifi karısını 3 talakla boşasa sonra tekrar onunla evlenmek istese şafii mezhebini taklit ederek nikah kıyamaz.

 

Kadın mahremi olmadan sefer miktarı gidemez. Giderse günahkar olur.

 

Mekke’de daha fazla umre yapacağına daha fazla tavaf yapması efdaldir.

 

Secde yaparken topukları birleştirmek efdaldir.

 

Yakup (A.S.) namazda iken gözucuyla Yusuf (A.S.)’a baktığı için ondan ayrı kaldı.

 

Allah (C.C.) dağa parmak ucu kadar Cemalinden tecelli etti dağ paramparça oldu.

 

Nuh tufanı dünyanın hertarafında olmuştur.

 

Tarikatta halife olmayı istemek olmaz. İsteyen zaten ona ehil değildir. İstemeden verilir.

 

Adem (A.S.) cennette peygamber  olmadığı dünya inice  peygamber olduğu meselesi

ihtilaflıdır.

 

Aimler hangi tarikatta çok ise o tarikata gir.

 

Çok ibadet eden kişide şeytani haller meydana gelir. Şeytan sen Mehdisin bile der. Buna şeyh lazımdır.

 

Ebu Hanife zamanında 100 den fazla mezhep vardı. Bunlardan sadece 4 tanesi kaldı.

 

Soru: Şeyh nasıl bulunacak?

Cevap: Bir şeyh onu celp ediyorsa tamam yoksa soracak. Sonra takvaya ve ilmine bakılacak. Şeyhin müridi ister 5 ister 5000 olsun farketmez. Müridin sayısının çok olması o kişinin şeyh olmasının alameti değildir.

 

Soru: Ankara’da mürşid var mı?

Cevap: Bilmiyorum.

 

Tesbih namazını cemaatle kılmak mekruhtur.

 

Kadının biri ben gece gündüz namaz kılan biriyle evleneceğim diyor. Adamın birisi kadının bu şartını kabul ediyor. Evlendikten sonra adam 5 vakitten fazla kılmıyor. Kadın Peygamberimiz (S.A.V.)’e gidip durumu anlatıyor. Adam da diyor ki öğlenin son sünnetini 4 kılarsam akşama kadar namaz kılmış olurum, yatsının son sünnetini 4 kılarsam sabaha kadar namaz kılmış olurum diyor. Bunun üzerine Peygamberimiz (S.A.V.) tamam diyor. (yani adam öğle namazının son sünnetini 2 rekat yerine 4 rekat kıldığında, yine yatsı namazının son sünnetini 2 rekat yerine 4 rekat kıldığında gece gündüz namaz kılmış gibi oluyor.)

 

Parmakla tesbihleri beceremeyen tesbihle çeker.

 

Bir insan değişik yerlerden tarikat alabilir. Fakat onu yetiştiren sadece bir şeyhdir.

 

Tarikata giren tarikat dersini yapmazsa sevap alamaz.

 

Bir kişi yanımda kale gibi olsa sonra bir vadini (sözünü) yerine getirmezse hiçbir değeri olmaz. İnsan söz verdiği şeyde sadık olmalı. Verdiği sözü yerine getiremeyecekse o vakit gelmeden bildirecek. Ben şu gün gelecektim ama hasta oldum gelemeyeceğim diyecek.

 

Ehli tarik (tarikat) şeyhleri israfdan dolayı sigara haram diyor. Sigara içmayenler içenlerin kokusundan rahatsız oluyor. Sigara içen sigara içmeyen insanlara eziyet veriyor. Bir odada içildiği zaman orda bulunanlar rahatsız oluyor. Meleklere kötü koku veriyor, onları rahatsız ediyor. İmam Bergevi bunları söylüyor. Ve sigara içmeyi caiz görmüyor. Şimdi sigara parayla alındığından dolayı israf oluyor. Takva sahibi olmayanlar, sigaraya karşı düşkün olanlar sigara içmek caizdir diyorlar. Fakat sigara içmek israf olduğundan israf la ilgili ayet, hadis var. İnsanlar rahatsız etmeme konusunda (sigara içen sigara içmeyenleri rahatsız ettiğinden) ayet, hadis var. Sigaranın vücuda zararı var. Ciğer kanserinin %99 u sigara ile oluyor. Bütün bu sebeplerden dolayı sigara içmenin haram olduğunu söylüyorlar.

 

Sahabeler yüksek mertebelere 3 şeyle eriştiler.

1.Sohbet

2.Teslimiyet

3.Peygamberi seviyorlardı.

 

Bir mürid bir şeyhe hakiki teslim olursa fayda görür.

 

Sahabeler emribil marufda (iyiliği başkalarına tavsiye etmek) şu şekilde hareket ederdi. Önce ilim öğrenin sonra amel edin sonra ihlası öğrenin derlerdi. Bunları basamak basamak öğretirlerdi. Sahabeler sabırla emribil maruf yaparlar kötülüğe karşı güzellikle karşılık verirlerdi.

 

Allah’ın azabı geldiğnde Yunus (A.S.)’ın kavmi tevbeyi nasuh etti. Diğer kavimler yalandan tevbe ediyorlardı. Alah bu kavimlerin niyetlerini biliyordu. Bu yüzden azabı Yunus (A.S.)’ın kavminden kaldırdı.

 

İnsan ayetleri tefekkür ederse (ayetlerin manalarını düşünürse) çok maneviyat oluyor.

 

Sahabeler 5 şeyi yaptılar.

1.İmanı sadık (Bizde iman yakın değil)

2.Ameli salih (Huşu, erkan, ihlasla)

3.Müslümanlar kardeş olmalı (Arada muhabbet olmalı)

4.Birlik beraberlik olmalı

5.Şeri devlet olmalı.

İşte sahabeler bu 5 şeyi güzelce yerine getirdiler.

 

Soru: İmanı sadıkın alameti nedir?

Cevap: Malıyla, canıyla Allah yolunda cihad etmektir.

 

Soru: Ameli salih nedir ve onun alameti nedir?

Cevap: Şartları, erkanları, huşu, ihlas ile amel etmektir. Amellerimiz bizi kötülüklerden alıkoymalıdır. Fuzuli (lüzumsuz şeylere) önem verilmemelidir.

 

Kendini başkasına tercih et. Bir ekmek verildiyse 2 parça yapıldıysa büyük parçayı din kardeşine ver. Kendin küçük parçayı al.

 

Zikir için en efdal zaman seher vakti, sabah namazından sonra, ikindi namazından sonradır.

 

Kayluleyi (gündüz uyumak) saat 11 de yaparım. (Saat 12 de öğle namazı okunuyor). Bu vakitte yapamazsam öğleden sonra 1 saat yaparım.

 

Uyku 4 ile 6 saat arasında olmalıdır. 4 saatten daha az uyumak insana zarar veriyor.

 

Akşam yatsı arası yemekle meşgul olma. Yemeği yatsıdan sonra ye.

 

Ezan okunduktan sonra ezan duasını okumak sünnettir.

 

Kabe’de namaz kılarken secde yerine bak. Diğer zamanlarda (namazın dışındaki zamanlarda) Kabe’ye bak.

 

Sofra duası yapmak bidattır. Herkes elhamdülillah dese yeter.

 

Önce insana akaid (nelere inanmasının lazım olduğu) öğretilecek. İmam Tahavi’nin itikad kitabı bu konuda yeterlidir. Fıkıhta Nurul İzah, hadisde İmam Nevevi’nin 40 hadisi okunmalıdır.

 

İnsan hacca ticaret niyetiyle giderse farz üzerinden sakıt olur (Kendisine farz olan haccı yapmış olur) ama sevap alamaz. Diğer bir kişi ise Allah rızasını kazanmak için haccını yaptı sonra dediki şu mallardan alıp memleketime götürüp satayım bu kişinin sevabı Allah rızası için hac yapandan az olur.

 

İkindi namazının kılınınma vaktindeki ihtilaftan kurtulmak için ikindi namazını geç kıl. (Asri sani vaktinde kıl)

 

Azime ile amel et. Azime şüphelerden uzak olmaktır.

 

Sürekli abdestli ol. Abdestli olan Allah’ın nazarında olur, Allah’ın korumasında olur.

 

Kibirli olan ilimden mahrum kalır.

 

Hocam hergün ders dahil evvelki dersleri 5 kez tekrar ederdi. (5 sayfa geriden tekrar ederdi.)

 

Gururlu kişi tarikata giriyor. Kravatlı sonra bakıyorsun adam şalvar giyiyor, herkese hizmet ediyor tevazu sahibi oluyor.

 

Alimlerin ve şeyhlerin evlatlarının alim olmaması bu  alimlerin ve şeyhlerin çocuklarının elinin öpülmesi ve onlara hürmet gösterilmesinden dolayı çocuk alim olmuyor. Çocuğun alim olması çok nadirdir.

 

Peygamberimiz (S.A.V.) diyor ki: Sana kötülük yapana iyilik yap.

 

Halk eziyette verse onlara iyilik yapılacak.

 

İman kuvvetli olursa nefis ıslah olur. İman takvayla, azimet ile (şüpheli şeylerden sakınmakla) kuvvetleniyor.

 

Başka tarikata gitme sen bizim tarikattan soğursun demek kesinlikle caiz değildir. Başka yerlere gidip istifade edecek. (Başka yerlere gidip orada ilim öğrenebilir)

 

Bir meselede ihtilaf varsa mesele takva sahibi bir alime sorulacak.

 

Hadis: Sılah-i rahim ömrü uzatır. Bu hadisin manası Allah evvelde bunları (kişinin sılah-i rahim yapıp yapmayacağını) bildiği için mesela sılah-i rahim yapana 40 sene yapmayana 30 sene ömür vermiştir.

 

Erbaini yapan lataifleri bitirir. Yapmayan yolda kalır.

 

Feyiz en çok karın açken gelir. Bütün tasavvuf kitapları bunu yazıyor.

 

Ortalama 2 öğün yemek iyidir. Bazıları 1 kez yiyin diyorlar. Ne 3 yap ne de 1 yap. Sabah akşam ye. Sabah yemeğini işraktan sonra ye, akşam yemeğini akşam namazında önce ye.

 

Uyku için erken yat erken kalk. Yatsıyı kıl ve faydalı bir iş yapmazsan yat. Yatsıdan sonra dünya kelamı mekruhtur.

 

Az yemek uykuyu hafif eder. Az konuş, az yat.

 

Bir insan deseki ben şu insandan daha iyiyim veya şu hayvandan daha iyiyim derse onda kibir vardır. Sen nefse de şu günahları yapmışsın o adam bu günahları yapmamış ki sen kendini ondan üstün görüyorsun. Nefis sen bu kadar ibadet etmişsin diyor o zaman nefse deki o senden daha gençtir daha az günah işlemiştir. Bu şekilde nefse söylersek nefsi azdırmamış oluruz.

 

Nefis ile mücadele çok mühimdir. Nefs ile şeytan birleşiyor insan mağlup oluyor.

 

Trafik kurallarına uymak vaciptir. Kırmızı ışıkta geçilirse günahtır.

 

Mescidi Kıbleteyn’de Mescidi Aksa’ya doğru namaz kılarken namaz içinde Mescidi Haram’a dönülmesi öğle namazında oldu.

 

Sakal sünnet değildir diyenin küfründen (kafir olmasından) korkulur.

 

Peygamber Efendimiz (S.A.V.)’in saçları bazen kulak yumuşağına bazen omuzuna gelirdi. Umre ve Hac’da saçlarını usturaya vurdururdu.

 

Sakal kesmek 4 mezhebe göre haramdır.

 

Ayakda iki suyu içmek sünnettir. Birisi zemzem suyu diğeri abdestte ibrikten geri kalan su.

 

Allah kimin hakkında hayır dilerse onu alim yapar dini anlar.

 

Dinde mücadele etmek (dini bir konuda tartışmak) çok günahtır. Kendi haklı olsa dahi mücadeleyi terk etmelidir. Haksız olduğunda da haksız olduğunu hata ettiğini söylemelidir.

 

Zemzem suyunu oturarak içmek mekruh değildir.

 

Başaçık gezmek erkekler için haramdır denilmez ama dinen başaçık gezmemek iyidir.

 

Bizimkiler (sakallarını bıyıklarını kestiklerinden dolayı)  tamamıyla kendilerini mecusilere benzetmişler, karı sıfatına girmişlerdir.

 

Peygamberimiz (S.A.V.) tesbihatı hep sağ eliyle yapmıştır.

 

Bir kadın başka birisinin çocuğunu emzirse memeden süt gelmezse süt çocuğu olmaz.

 

Bir kadının çocuğu olmuyor. Başka birisinin çocuğunu emzirdiğinde bu süt emen çocuk bu kadının ve kocanın süt emzirdiğinden dolayı çocukları oluyor.

 

Kayınvalidenin damadını öpmesi uygun değildir. Kayınpederinin de gelinini öpmesi uygun değildir.

 

İnsana vefat ederken cennetteki yeri gösterildiğinde ruhu çıkarken sıkıntı duymuyor. Nasıl ki Yusuf (A.S.)’ı kadınlar gördüklerinde ellerini kestiklerinde acı hissetmediler bunun gibi ruh alınırken insan cennetteki yerini gördüğünden acıyı hissetmiyor.

 

Allah kendini beğenenleri sevmez. Yusuf (A.S.) aynaya baktı ve kendini beğendi. Bu kendini beğenmekten dolayı az bir ücret karşılığı köle olarak satıldı.

 

Yusuf (A.S.) zindandan kurtulup görevine dönecek olan adama (rüya tabirinde kurtulacağı açığa çıkan) güvendi. Allah’a güvenseydi 7 sene hapiste kalmayacaktı.

Tüm felaketler müslümanların birleşmemelerinden, birbirlerini sevmemelerinden ileri geliyor. Bunun için Allah zilleti bize vermiş.

 

Dinde iftihar zühd ve takvadır.

 

Namazda efdal olan çorapla kılmaktır.

 

Peygamberimiz (S.A.V.) ümmetinden büyük günah işliyenlere de salihlere de şefaat edecek.

 

Sakalı sadece kına ile boyamak caiz diğerleri caiz değil.

 

Diyelim ki cami açılışından cumaya kadar 4 saat var. Bunu 4’e böl. 1.nci saatte gelenlere deve (sevabı) verilir. 2.nci saatte gelenlere sığır 3.ncü saatte gelenlere koç  4.ncü saatte gelenlere tavuk (sevabı) verilir.

 

Alevilerin kestiği yenmez. Şiiler bile bu alevileri kabul etmiyorlar. Aleviler Kur’an’a inanmıyor. Boy abdestine inanmadıklarından dolayı mürted (dinden çıkmışlardır) olmuşlardır. Alevilere ne kız verilir ve ne de onlardan kız alınır. Aleviler gayrı müslümlerden daha kötüdür.

 

Bir insan sana çok kötülük yapsa da sen gene her defasında iyilik yap. Allah ya onu sana dost eder veya belasını verir.

 

Herkese tavsiyemiz sünneti seniyyeye bağlı olmalarıdır. Sünneti seniyye geniştir. Bunlar 3 tür.

  1. Akide olarak
  2. Amel olarak
  3. Ahlak olarak.

Peygamber ahlakı Kur’an ahlakıdır. Dostlara, ahbablara onlar yapmasa da sen silah-i rahim yap. Zulmedenlerden intikam almayıp affetmeli. Vadinde sadık kalmalı.Kötülük edene iyilik yapmalı. Bunlar ahlakın temelleridir.

 

Peygamberimiz (S.A.V.) bir yerde yemek yiyorlardı. Birisi ben orucum dedi.  Peygamberimiz (S.A.V.) gel ye dedi.

 

Nakşibend hazretleri bir yerde yemek yiyorlardı. Orada oruçlu bir mürid vardı.  Nakşibend hazretleri o müride gel bizle ye dedi. Mürid yemedi. Nakşibend hazretleri birkaç kez gel ye dedi. Mürid gelip orucunu bozmayınca onu müridlikten kovdu.

 

İnsanların çoğu cahildirler. Dini tam bilmiyorlar.

 

Mürid cennete gidiyor şeyhi cehenneme gidiyor. Şeyh islami emirleri müridine söylüyor mürid bu islami emirleri yapıyor ama bu islami emirleri şeyh yapmıyor. Bu yüzden de şeyh cehenneme gidiyor.

 

Rabıta asıl olan murakabe için bir alıştırmadır. Biz murakabeyi tavsiye ederiz.

 

Helada bile kalpden Allah’ı zikir et. Hatta cima ederken bile. Allah her zaman hatırda olmalı. Gaflet olursa istiğfar etmeli.

 

Bazıları kaza namazını çok yapıyor şeytan onu yoruyor ve sonra kaza namazı kılmayı insan terk ediyor. Enaz günde bir günlük kaza namazı kılınmalıdır.

 

Seyda öğle namazını cemaatle kılarken 3 rekat kıldı sonra selam verdi ve namazı bitirdi. Sonra dediler namazı eksik kıldık. Kalktı (tekbir getirmedi) bir rekat daha kıldırdı ve sehiv secdesi yaptı. Yeniden 4 rekat kılmak efdal olmaz çünkü burada efdal olan Peygamberimi (S.A.V.)’e uymaktır. Peygamberimi (S.A.V.) 4 rekatlık bir namazı 2 rekat kılmış kendisine 2 rekat kıldınız dediklerinde dönüp 2 rekat daha namaz kılmıştır dedi.

 

İhlas suresi bütün akideleri içine alıyor.

 

Mübahlar ancak niyetle sevap olur.

 

Zulkarneyn uzaya çıkmamıştır. Zulkarneyn uzaya çıkmıştır diye bir hadis olmaz. Zulkarneyn Babil’de vefat etti. Zulkarneyn İbrahim (A.S.)’a yakın dönemde yaşamıştır.  Zulkarneyn demeleri doğu ve batıyı feth ettiğinden dolayıdır.

 

Ahirette ruh cesedle birlikte olacaktır.

 

Yecuc ve Mecuc doğu tarafındadır. Bir kavimdir. Bu kavim Nuh (A.S.)’ın oğlu Yasef’dendir.

 

Çocuk ölü doğduğunda isim vermeye gerek yok.

 

Avukat suçluyu savunursa günahkar olur.

 

Bir mescidde cemaat ile namaz kılındıktan sonra bir cemaat daha yapılsa kamet getirilmez.

 

Soru: Bir kadın hamile iken ilaç kullanmış. Hamile olduğunu bilmiyormuş. Doktor demiş ki belki bu çocuk sakat doğabilir. Çocuğu almak lazım demiş. Ne yapsınlar?

Cevap: Allah’a bırakılacak. (Bu cevapdan sonra hamile olan kadın çocuğunu aldırmadı ve sonra çocuk sapasağlam doğdu.)

 

Peygamberimi (S.A.V.)’ın kabri açık olsaydı ona tapacaklardı, secde edeceklerdi.

 

Sekeratın şiddeti insanın iyi ve kötü olduğuna delalet etmez. Bir peygamber hastalık çekiyor sekeratı zor oluyor, bir fasık veya kafir ise çok kolay ölüyor. Allah müslümanların derecelerini yükseltmek ve günahlarını affettirmek için sekeratı zorlaştırıyor.

 

Soru: Bir zabıta pide dükkanına pide içi getiriyor. Pideci 3 milyon vereceksin diyor. Zabıta 1 milyon veririm yoksa ceza yazarım diyor. Pidecide pide içinden 2 milyon liralık pide içi alıyor. Bu durumun hükmü nedir?

Cevap: Pideci zabıtayı günahtan kurtarmış oluyor.

 

Soru: Kabe’de insan kalbinden geçirdiği kötülükler için günah kazanır mı?

Cevap: Bila ihtiyar olursa Allah onu affeder. Aklına geldi onu def etti onun için bir günah yoktur.

 

Hacca bedel olarak gönderilen kişi haccı ifrad yapacak. Ancak bedel gönderen istediğini yap derse o zaman bedel olarak gönderilen kişi istediği (Kıran. Temettü, İfrad gibi) haccı yapar.

 

Zengin oldu hacca gitmek istedi ama bırakmadılar. (Yola müsaade etmediler). Sonra adam fakir oldu bu adamın zimmetinde hac olmaz (hacca gitmediği için günahkar olmaz. Çünkü kendisi zenginken hacca gitmek istemiş ama hac yolculuğunu yasak ettiklerinden hacca gidememişti) Ama zengin olan birisinin parası varken (hacca gitmesine engel olan hiçbir engel yokken) hacca gitmemiş ve  sonradan fakir olmuşsa o adamın zimmetinden hac düşmez.

 

Soru: Kadın 5 aylık hamile. Çocuğun yapılan tekkiklerde geri zekalı olacağı, burnu alnında olduğu, kafası küçük olduğu görülüyor. Doktorlar bebeği almak (öldürmek) istiyorlar ne yapalım?

Cevap: Çocukları öldürmeye cevaz veremiyoruz. Doktorlar para almak için yapabiliyorlar. Bir çocuk yarım olur diyorlar doğumdan bir hafta önce çocuğu alyorlar sonra çocuk tam oluyor. Çocuk bir hafta sonra ölüyor. Sonra araştırıyorlarki  çocuğa verilen ilaçlar bu çocuğu öldürmüş. Kadınlar mahrem yerlerini doktorlara göstermekle günaha giriyorlar. Bir tane evvelden çocuğu ölse bile Allah’a tevekkül edecek. Belki çocuk iyi olur, salih olur diyecek.

 

Kadir suresindeki ruh Cebrail (A.S.)’dır. Fakat burda  Cebrail (A.S.)’ı ruh olarak belirtmekle onun büyüklüğünü, faziletini gösteriyor.

 

Ruhun hakikatını Allah peygamberlere bile bildirmemiştir. Alemi ervahda ruhlar aynı cinsini temsil ediyor. Kişinin siyah, beyaz olması gibi sahibini temsil ediyor. Bu ruh acaibtir akıl ermez.

 

Allah’ın 18.000 alemi var. Dünya sadece bunlardan biridir. Göklerde bu dünyaya dahildir.

 

Cemaat ile naöaz kılan kadının sağındaki, solundak, ve arkasındaki erkeğin namazı bozulur. Yani 3 kişinin namazı bozulur.

 

Haccı Kırana niyet eden umre tavafına başlamadan haccı kıranı temettü haccına veya sadece umreye çevirebilir.

 

Çayın buharı göze iyi geliyor. Doktorlar gözün banyosu bu diyorlar.

 

Yemek yerken lokmaları küçük yapmak sünnettir.

 

Soru: Adam Almanya’da çalışıyor karısını burda para yatırıp emekli yapmak istiyor. Bu caiz midir?

Cevap: Caiz değil. Kendini ateşe atıyor.

 

İşkence haramdır. Gayri müslime bile yapılmaz.

 

Ticaret malının zekatı satış fiyatından verilir.

 

Soru: Hadisde yemeği sıcakken yemeyin diyor. Bu sıcaklığın ölçüsü nedir?

Cevap: Çok sıcak olduğu zaman zarar veriyor. Ağzı, karnı yakıyor.

 

Soru: Cuma namazından önce imam minbere çıkmadan müezzin Sallu ile başlayan bir ayeti kerimeyi (Ahzab Suresi 56.ayet) okuyor. Bu ayeti kerimeyi okumanın hükmü nedir?

Cevap: Müezzinin bu ayeti kerimeyi okuması tahrimen mekruhtur.

 

Darul harbde ehli kitapla evlenmek caiz değildir. Darül İslamda evlenmek caizdir.

 

Soru: İki kişi zina yapacak hoca ve şahitler getirip dini nikah yapıyorlar. Sonra birleşmeden sonra adam kadını boşuyor. Bunun hükmü nedir?

Cevap: Bu zinadır.

 

 

 

 

 

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir