Sadreddin hoca’dan ders almak istiyordum. Fakat o bu dönemde talebelerle ilgilenmiyordu. Sadrettin Yüksel Hoca’ya
-Senden istifade etmek istiyorum dedim.
-Ben nahiv kitaplarından ders vermem. Üstad Bediuzzaman’ın kitaplarından istersen okuyalım, dedi.
Bunun üzerine, İşaretul İcaz, Zülfikar Mecmuası ve Felekiyat ilmini konu alan Veciz adlı kitaplardan birer ders olmak üzere yanında okumaya başladım. Risale-i Nur’u okutmaya çok hevesi vardı. Üstadın sözüne çok itimat ederdi.
Ben tabi ki daha evvel de merhum Bediuzzaman’ı çok işitirdim. Fakat tafsilen bilmiyordum. Sadrettin Hoca’dan Üstad’la ilgili daha fazla bilgi isteyince bana anlatmaya başladı:
-Ben Isparta’ya üstadın ziyaretine gittim. Fakat gayem ondan icazet almaktı. Kendisine dedim ki sizden icazet almak istiyorum. Kabul etmedi. Yanında bir ders okuyayım, dedim. Onu da kabul etmedi. Ben okuyayım sen dinle dedim. Onu da kabul etmedi. Beni kendine talebe kabul et dedim, “Kabul ettim” dedi. Elhamdülillah buna sevindim. Bu konuşma ayakta oldu. Bana otur teklifinde bulunmadı.
Bu konuşmadan sonra Diyarbakır’a döndüm. Müftü Halil Efendi ile görüştüm. Kendisine üstadı methu sena ederken Müftü Efendi:
-Üstad Kadı Beydâvi kadar değildir, dedi. Ben de kendisine;
-Sen git Kadı Beydavi’yi Alem-i Berzah’tan getir. Benim üstadı getirmem icap etmiyor. Ben onun talebesiyim. Eğer “Min’en-nâsi men âmene billâhi vel yevmi’l-âhiri” ayeti hakkında Beydavi’nin zikrettiği nüktelerden daha ziyade nükteler etmezsem bil ki Beydâvi daha âlimdir. Senin dilinle kalbin bir değildir, dedim. Bunları anlatıp sözlerini bitirince, Üstadın kitaplarını nereden bulabileceğimi Sadrettin Hoca’ya sordum.
-Elazığ da emekli binbaşı Hulusi Bey var. Onun yanına gidersen o sana bulur, dedi.
RİSALE-İ NURLAR’IN İZİNDE
Üstad Said Nursi’nin talebelerinden Hulusi Bey’e mektup gönderip Bediüzzaman’ın kitaplarından istedim. Risale-i Nurla ilgilendiğimden dolayı beni tebrik etti.
-Sana yakın iki adres gönderiyorum. Kitapları oradan sor, diye cevap yazdı.
Adreslerin birisi Bitlis’li manifaturacı Yusuf Efendi’nin, diğeri ise emekli Yüzbaşı Mehmet Kayalar’ındı. Her iki adresten de sordum ancak Risale-i Nur’ları elde edemedim. Mehmet Kayalar benden adres istedi. Manifaturacı Yusuf Efendi’nin yanına gittim. Kitap yoktu. Kendisinden Mehmet Kayalar’ı nasıl görebileceğimi sordum.
-Ulu camiye namaza gelir. Uzun boyludur. Başında sarığı elinde asası vardır.
Ben de Ulu Camiye gittim. Orada herkesten daha uzun birisi vardı. Böylece kendisini tanıdım. Hulusi Bey’in bana verdiği mektubu kendisine uzattım. Bana
-Kitapları Urfa’dan sana göndereyim, sen bize adresini ver dedi. Ben de adresimi verdim.
Bir müddet bekledim kitaplar gelmedi. Emekli Malatya müftüsü olan Feyyaz Yaşar Efendi, o zaman yanımda Muhtasar’ul- Meani kitabını okuyordu. Memleketi olan Kulp’a ziyarete her gittiğinde, Mehmet Kayalar’ın sohbetinde bulunur, dönüşte bana onu methu sena ederdi. Nihayet bir gün Feyyaz Bey’le beraber Diyarbakır’a gittiğimde ben de Mehmet Kayalar’a uğradım. Mehmet Kayalar beni görünce cemaatine dönerek dedi ki:
-Çok mahcup oldum. Daha önce bu zata bazı kitapları getirteceğime dair söz vermiştim, şimdiye kadar gönderemedim. Diye özür beyan etti.
El yazması Sikke-i Tasdiki Gaybiyye ile Beşinci Şua isimli kitapları bana hediye etti. Abdulkadir Bey’in babası (Aksu) Hacı Muzaffer Bey de Mektubatı emaneten verdi. Bu kitapları mütalaaya başladım. Kalbime geldi ki; bu mübarek zata muasırız! Onunla aynı devirde yaşıyoruz. Ama kendisini daha görmedim. Sonra “onu niye ziyaret etmedim” diye üzülür, müteessir olurum.
ÜSTAD’IN İZİNDE
Eserlerini okudum ve Üstadı ziyaret etmeye karar verdim. Mehmet Kayalar’a giderek dedim ki:
-Ben Üstadın ziyaretine gitmek istiyorum.
Mehmet Kayalar, oradaki cemaatle istişare etti, “gitsin mi?” diye sordu. “Gitse daha iyi olur.” dediler. Mehmet Bey de;
-Peygamberi gören sahibi oldu, görmeyen tabiin oldu. Görenle görmeyen bir olmaz. Yarın sana bir mektup vereyim üstada ver. Ben de, Diyarbakır’dan ayrılmak için izin istiyorum. Üstad’a bu maruzatımı da söyle, dedi.
Ertesi gün, sabahleyin yine Mehmet Bey’le görüştüm. Bana, bu gece Üstad’dan mektup geldiğini, ziyaretçi kabul etmediğini, ziyaretçi gelmemesini yazdığını söyledi. Üstad’ın bu mektubu üzerine bir değerlendirme yaptık. Sonra şu karara vardık: Bizim Üstad’ı ziyarete gitme ile ilgili kararımız, mektup gelmeden evvel olduğu için bugün gitmemiz, emre muhalefet, itaatsizlik olmaz.
Trene bindim Isparta’ya doğru yola çıktım. Orada, Nur Boya isimli bir mağazaya gittim. Sahibi Üstad’ın talebelerindendi. Kendisine dedim ki:
-Ben Diyarbakır’dan Üstad’ın ziyaretine geldim.
-Üstad dün Eğridir’e gitti. Eğridir’de çakmakçı Ali Cengiz’e misafir olur, dedi.
Ben hemen otobüse binip Eğridir’e Ali Cengiz’in evine gittim. Kendisine geliş gayemi anlattım.
-Dün gece Üstad burada idi. Bugün onu motorla Barla’ya yolcu ettik, gitti. Onu yolcu ederken bir ara abdest alıp başımda şapka ile iki rekât namaz kıldım.
Üstad bana:
-Ali sen bizden dolayı işinden geri kaldın. İşine gitmediğinden dolayı uğradığın eksiklik ne varsa ödeyeyim. Fakat şapka ile namaz kıldın bununla elde ettiğin manevi zararı ise ödeyemem” dedi.
Ben de kendisine dedim ki:
-Üstad’ım! Sizinle olan bu beraberliğim beni fazla meşgul edip, işimi aksatmadı. Bu birlikte olduğumuz zaman benim için bir teneffüs gibidir. Maddi bir ziyanım olmadı.
Üstad, 7,5 lira olan motor parasını kendisi verip motora bindi. Oturunca;
-Oh ne kadar güzel maşallah. Bununla Amerika’ya kadar gitsen aciz olmam, dedi. Sonra motor hareket etti. Biz de evlerimize döndük.
“ÜSTAD BİR ŞEY YEMEZDİ Kİ!…”
Akşam yemeğine Ali Cengiz Bey’de misafir olduk. Yemekten sonra bana;
-Bir dua okumaz mısın? dedi. Bizde yemekten sonra dua okumak adet değil.
-Üstad yemekten sonra dua etti mi? Diye soruyla karşılık verdim.
Ali Cengiz Bey şu cevabı verdi:
-Üstad bize misafir olur, fakat bizimle sofraya oturup yemek yemez. Çünkü o pek bir şey yemek, insanlara da yük olmak istemez. Gece beraberinde ne varsa ondan yer.
Ev sahibinin, 10-15 kişi kadar oturmaya gelen komşuları, arkadaşları vardı. Beraberce sohbet ediyorduk. Ali Bey bizlere hizmet ile meşgul iken orda bulunan kişiler ev sahibi hakkında şunları söylediler:
-Ali daha evvel içki içerdi. Namaz kılmazdı. Risale-i Nur talebesi olduktan sonra içkiyi terk etti ve namaza başladı. Osmanlıca yazıyı öğrendi. Risaleleri yazmaya başladı. Hatta Üstad bile kendisine misafir oluyor.
Geçen gece müftüden bahsedilirken bazıları dediler ki “müftü Ali’nin dostudur. Üstad ise şunları söyledi:
-Ali müftünün dostudur. Ali benim dostumdur. Benim dostumun dostu dostumdur. Daha sonra bazı şeylerden bahsedilirken Üstad:
-Ben hakkımı herkese helal ediyorum. Hatta bana zehir içirenlere dahi! Fakat iman şartı ile dedi. Sohbet bitince herkes dağıldı.
Sabahleyin Ali torba içinde bir francala ekmek getirdi.
-Üstadın yanına gittiğinde ona verirsin. Ali gönderdi dersin. Çünkü o lokantaya gitmez. Kimsenin ekmeğini de yemez. Sana ekmeğin parasını verirse al.
Ev sahibimiz, benimle beraber motora kadar geldi. 7,5 lira motor parasını verdik. Motora bindim ayrıldım. Barla’ya yaklaşılınca bir kalabalığı su kenarında, motoru bekler gördüm. Motor kıyıya yanaşıp indiğimizde o kalabalıktan birisi bana;
-Nerelisin? dedi.
-Diyarbakırlıyım, dedim.
-Nereye gidiyorsun?
-Barla’ya gidiyorum.
-Barla’ya niçin gidiyorsun?
-İşim var, onun için gidiyorum.
-Ben biliyorum. Sen o zatın ziyaretine gidiyorsun. O ziyaretçi kabul etmiyor. Çok üzmeyin onu.
Meğer benimle konuşan belediye başkanı imiş. Sonra dedi ki:
-O bugün kara yolu ile Isparta’ya gitti.
Beraberimdeki arkadaşlar “kulak asma dediler.” O belediye başkanının yalan söylediğini ima ettiler. Kalabalıktaki çavuş rütbeli bir şahıs ta “gitti” deyince o zaman arkadaşlarım, Üstad’ın Isparta’ya gittiğine inandılar. Bana:
-Bu gece bize misafir ol. Nahiye müdürü Isparta’ya gitmiş. Yarın dönecek. Onun geleceği araba ile seni Isparta’ya göndeririz, dediler.
Bunlar ticaretle uğraşan ve benimle Eğridir’den motorla Barla’ya gelen bir grup yol arkadaşım idiler.
-Ben, daha erken gitmek istiyorum, dedim. Onlara teşekkür ederek motorla geri döndüm.
Yol arkadaşlarım, motorcuya:
-Bundan dönüş parası alma, dediler.
Dönüşte motora binenlerden beyaz sakallı kısa boylu biri benimle konuşmaya başladı:
-Ben bu nahiyenin imamıyım. Bazen Üstad’la beraber bağa giderdik. Bazen bir iki habbe üzüm koparırdı. “Bunları yiyeceğim bedeli ne kadarsa vereceğim.” derdi. Para yerine küçük risaleler verirdi. Hediye kabul etmiyordu. Eğer etseydi bu Barla nahiyesi tümüyle şimdi kendisinin olurdu. Bazen yabana giderdik. Bazen otlara, çiçeklere çok dikkatli nazar ederdi. Sık sık gözlerinden yaşların aktığını görürdüm. Bu zat memleketimize gelmeden evvel gelirimiz bize yetmiyordu. Bu mübarek takriben elli beş seneden beri memleketimize ayak basmıştır. O zamandan beri gelirimiz bize kâfi geliyor, hatta artıyor dışarıya da veriyoruz. Mübarek ilim doludur, bize bereket getirdi.
İmamın dediklerini dikkat ve heyecanla dinledim.
ÜSTAD’IN HUZURUNDA…
Eğridir’e dönünce ben tekrar Ali’nin evine gittim. Üstadın Isparta’ya gittiğini söyledim. Verdiği ekmeği kendisine iade ettim. Günlerden de Pazar günü idi. Ali çarşıya gitti geldi. Isparta’ya bir otobüsün gitmekte olduğunu söyledi. Hemen o otobüsle Isparta’ya gittim.
Doğruca Nur Boya mağazasına gittim. Oraya üstadın hizmetinde bulunan Ceylan isimli bir şahıs geldi. Ona üstadın ziyaretine geldiğimi söyledim. Gitti geri geldi. Elinde bir mendil içinde bir şeyler vardı.
-Uzaktan beni takip et. Çünkü tarassut (gözetleme, takip) var seni görürlerse tutuklarlar, dedi.
Elindeki mendil işaret oldu. O mendile bakıp, onu kaybetmeden takip ettim. Sokakları döneceği zaman bana bakardı kendisini görebileceğim mesafede ve konumda ise sokağı dönerdi.
Bir müddet böyle gittik. Nihayet bir kapıdan içeri girdi. O istikamete doğru gittim. Baktım kapıyı tam kapatmamış yarı açık bırakmış. O zaman şapka kanunu sıkı bir şekilde uygulamada olduğu için başımda şapka vardı. Onu çıkarıp takke giydim. İçeri girdim. Sekiz-dokuz basamak yukarı çıktım. Merdiven başında sağlı sollu iki oda vardı.
Ceylan isimli şahıs sağdaki odaya girdi. Oradan Zübeyir çıktı. Meğerki sol taraftaki oda, üstadın kaldığı oda imiş. Zübeyir’le beraber üstadın odasına girdik.
Soldaki odada, bir duvarlara, bir yere, bir de Üstad’a nazar ettim. Duvarlarda asılı, yerde serili bir şey görmedim. Sadece tahtadan ibaret, üzerinde yatak serili üstadın oturduğu bir sedir vardı. Yorganı göğsüne doğru çekmişti. Her iki kolunu da dirseklere kadar sıvamıştı. Yorganın dışında idi. Başında bir külah, renkli bir kefiyede aşağıdan yukarıya doğru kıvrılmış durumdaydı. Sakalı makine ile tıraşlı gibiydi. Bıyıkları yanaklarına kadar uzundu. Saçları külah altından dört parmak kadar çıkmıştı. Cüssesi iri, parmakları uzun fakat zayıftı. Heybetli bir sesle bana:
-Nerelisin? Diye sordu.
-Diyarbakırlıyım.
Bana birçok kişileri sordu. Onu da “bilmiyorum” dedim.
-Mehmet Kayaları tanır mısın?
-Tanırım
-Niçin geldin?
-Ziyaretinize geldim, hem de bazı sorulacak sorularım var.
-Sorulara cevap vermeye vaktim yok. Rahatsızım. Risale-i Nur’a baksaydın belki de cevabını bulurdun.
Daha sonra Zübeyir’e;
-Bir minder getir, dedi.
Getirince başucuna sermesini işaret etti. Zübeyir minderi serdi. Bana “otur “ dedi. Zübeyir’e,
-Sen de otur. İşitemediğim olursa anlatırsın.
Sonra bana:
-Soruların nedir? Ben de dedim ki:
-Bizim memlekette imamlık yapanlara halk zekât veriyor. Bunda şüpheliyim. Zekâtla mı imamlık yapalım yoksa maaşla-ücretle para mukabili mi imamlık yapalım? Veya başka bir iş mi yapalım?
Üstad cevap verdi:
-Ücrette minnet vardır, vatandaştan ücret almayın. Zekâtta ise minnet yoktur. Zekâtta zenginler vekil gibi, müstehaklar ise iyal gibidir. Minnet edecek durum yoktur. Yalnız pazarlık yapmayın, gönül de onlara bağlı olmasın. Mal Allah’ındır. Onların eli üzerinden, onların vasıtasıyla gönderiyor. Tevekkülü Allah’a yapın, zekata değil. Talebelere ders verin. Başka sorun var mı?
-Evet vardır. Şeyh Seydâ el-Cezeri bana tarikatta hilafet verdi. Ben kendimi ehil göremiyorum. Eğer bunda mesuliyet varsa özür göstereyim. Kabul etmeyeyim, dedim.
-Şeyhin kimdir? Kim sana halifelik verdi?
-Şeyh Seydâ
-Şeyh Seydâ kimin oğludur?
-Şeyh Ömeri Zengani’nin oğludur.
-Aslen nereden gelmedir?
-Aslen Bağdat’tan gelmedirler.
-Aşirine (aşiretine) ne diyorlar?
-Araplar aşiri diyorlar.
-Şeyh Seydâ kimin halifesidir?”
-Dayısı Şeyh Mehmet Nuri’nin halifesidir.
-Şeyh Mehmet Nuri kimin halifesidir?
-Şeyh Ömeri Zengani’nin halifesidir.
-Cizre şimdi Türkiye’de mi? Suriye’de mi?
-Türkiye’dedir.
-Şeyh Seydâ İrşada çıkıyor mu?
-Evet çıkıyor.
-Hükümetle alakası nasıldır?
-Seviliyor.
-Risale-i Nurla alakası var mıdır?
-Türkçe bilmez fakat Üstad’ın Arapça risalelerinin tümü yanında mevcuttur.
-Ehli tarikat daha ziyade imanla alakadardırlar. Ben Şeyh Seydâ ile iki cihetle alakadarım. Hem selâm ederim hem de tebrik ederim. Ehli tarikat daha ziyade imanla alakadardılar. Sana vermiş olduğu vazifeyi yap. Fakat hediye kabul etme. Hediye hilafı şeriat değildir. Fakat ihlâs yoktur. İktisat edin. Başka sorun var mı?[1]
“SENİ HAS TALEBEM KABUL ETTİM”
-Ulumu Arabiyi (Arapça ilimleri) bitirdim. İcazet aldım. Bundan sonra ne yapalım?
–Ben seni has talebelerimden kabul ettim.[2] Ders verin. Risale-i Nuru okutun. Risale-i Nur bana hacet bırakmamış. On beş gün seni misafir etmek isterdim. Fakat üzerimizde tarassutlar var. Bilseler ki şarktan bir âlim gelmiş, inceden inceye tahkikata başlarlar. Ben zaten ziyaretçi kabul etmiyorum. Geçenlerde Menderes Vali ile beraber ziyaretime gelmek istediler, ben kabul etmedim. Biz hastayız, yatakta yatıyoruz. Onlar bizden korkuyorlar. Mehmet Kayalar’a söyle Diyarbakır’dan gitmesin. Diyarbakır merkezdir. Çok şa’şaa etmesin. Sen hemen bugün dön. Paran yoksa sana para vereyim. Soran olursa ziyarete geldim deme. Ticarete geldim de.
Elini öptüm. O da benim elimi öptü. Ağlayarak ayrıldım. Bana Urfa’ya götürmem için iki kitap verdiler. Fakat sonra görülür, başıma bela olur diye vaz geçtiler.
Dışarıda saate baktım 45 dakika konuşmamız olmuş. Dönüş için istasyona gittim. Tren hazırdı hemen bindim. O zamanlar trenler yetersizdi. Çok kalabalıktı. Ayakta yolcu alıyorlardı. Hattı bazı insanlar ayaklarını koyacak yer bulamıyor, bir ayağını başka yere diğerini başka yere koyuyordu. Gece gündüz gelerek Diyarbakır’a yetiştim.
Üstadın “şa’şaa etmesin. Diyarbakır’da kalsın” talimatını Mehmet Kayalar’a bildirdim. Mehmet Kayalar bana:
-Konya’da indin mi? dedi.
-Hayır, dedim.
-Üstad’dan mektup geldi. Senden bahsediyor. Onun için Konya’da indiğini zannettim.
Ben, mektubun önce nasıl geldiğine hayret ettim. Akıl erdiremedim.
ÜSTADIN SELAMINI ŞEYH SEYDAYA İLETME
Merhum üstadın selam ve tebrikini mektupla Şeyh Şeyda’ya bildirdim. Bilahare de kendim gittim. Şeyh Seydâ o iki kelimeye çok manalar verdi. Daha başka ihtimaller de vardır dedi. (Selam ve tebrik kelimelerine) O esnada bazıları:
-Şeyhim, Risale-i Nur’u okumak faydalı mıdır? diye sordular.
Şeyh Efendi:
-Evet, elbette faydalıdır. Hakikattirler, dedi.
-Peki onların toplantılarına, medreselerine gidebilir miyiz?
Şeyh Efendi:
-Evet gidebilirsiniz.
-Mani olmazsa ben de oturur, dinlerim.
-Ziyaretine de gidebilir miyiz?
-Evet gidebilirsiniz. Mânia olmazsa ben de gider ziyaret eder dua talep ederdim.
“ÜSTAD; ASRIMIZDAKİ FİRAVUNLARIN MUSA’SIDIR”
Müridler sormaya devam ettiler:
-Üstad Said Nursi’nin bazı talebeleri onun için “mehdi” diyor. O gerçekten bir mehdi midir?”
Seyda’mızın cevabı çok güzel oldu:
-Hadislerin zahirine göre Mehdi-i Muntazar değildir. Fakat selefi salihin ulemaları gibi bir âlimdir. Cenabı Hak asrımızda onu göndermiştir. Bazı firavunların Musa’sıdır. Biz de sizin gibi imanlılara “Mus” gibiyiz. (Mus; Ustura, saç traş eder, temizler) Biz namaz kılmayanlara “namaz kılın” içki içenlere “içmeyin” deriz. Muhataplarımız mümindirler. Bizim vazifemiz böyledir. Onun vazifesi ise öyledir. Herkes vazifesini yapmış oluyor.
ŞEYH SEYDA’NIN ÜSTADLA İLGİLİ GÖNDERDİĞİ MEKTUP
Bismihi sübhanehu
İlmiyle amil, kalbi selim ve güzel huy sahibi apaçık sırat-ı müstakimi yol edinmiş, kerim kardeş eş-Şeyh Molla Muhammed Emin! Allah onu koruya, afiyet vere ve bereketlendire, amin.
Esselamü aleşküm ve rahmetullah. Sizden dua taleb ediyoruz. Fazl ve kereminizden istimdad ediyoruz. Kendimize ve kardeşlerimize, Allah’ın emrini ta’zim etmelerini, onu her şeye tercih etmelerini tavsiye ediyoruz. Çünkü bunun dışındaki hiçbir şey fayda vermez, sonuç getirmez, hayır yoktur, hidayete de erdirmez. Menfaat veren, hidayete erdiren bizzat O’dur. Ondan başka da yoktur. Çünkü başkalarında yorulma olur, abesle iştigal vardır, zarar vardır. Mutlaka terk edilmeli ve toptan atılmalı. Ne dururken, ne de hareket ederken hatıra getirilmemeli. Fena, ancak O’nda, beka ancak O’nunladır. Gerisi zarar ve şerdir. Noksanlık ve hüsrandır. Kamil akla muhalefettir. Belki de serapa ahmaklıktır, cehalettir ve sapıklıktır. Hakkın dışında, sapıklıktan başka ne olabilir ki? Allah, bizleri muvaffak eyleyip, rüsvay eylemesin. Kerim O’dur. Mennan O’dur. Rahman ve Rahim olan O’dur. Büyük fazl-u kerem sahibi, ihsan sahibi O’dur.
Ayrıca, bize üstazın selam ve tebrikini ve ihsanını belirten mektubunuz ulaştı. O üstaz ki: fazileti meşhur, kadru kıymeti büyük, ilmi derin, yüce imam-ı hümam ve şeyh olan, vasıfları belirtilen zatı kerim’in selamı, bizim için bayram olur. Allah izzetini, şerefini, yükseklik ve derecesini artırsın. Ziyadesi olmayan bağışlayıcılığını her iki dünyada da versin. Amin.
Selamına karşılık “Aleyna ve aleyke ve aleyhis selam (bize, sana ve ona selam olsun)” diyerek cevap veririz.
Tebrike gelince, bu onun faziletidir ve ondan kaynaklanmaktadır. Her iki halde de fazilet onundur.
“Benim onunla her iki cihetten alakam var.” Sözüne gelince; bu hayırlı bir kelimedir. Hoş bir sözdür. Hoş kelime ise sadıktır. Onun için ikram etti. Çok değişik manaları ve ihtimalleri vardır ki, duyan kişi, dilediği manaya ve ihtimale yorsun. Lakin muvafık ve makbul olan, muhalifi bulunmayan mana budur vesselam.
Allah, geniş rahmetiyle rahmet eylesin ve uçsuz bucaksız cennetine koysun.
“Benim onunla her iki cihetten alakam var.” Sözünden, şu miskinin ümidi şudur: O son derece faziletli zatın bu miskinin hem dünyasına, hem de ahiretine dua etmesi, aynı zahir ve batında nazargahı olması, gözünün bu miskin üzerinde bulunmasıdır. İnşallah, Allah ona bol mükafatlar versin, amin. Yine de en iyisini bilen Allah’tır. En Rahim, en Kerim ve en Hakim olan O’dur, vesselam
Yaptığınız telif esere gelince çok iyidir. İnşallah faydalı olacaktır. Sizinle bir araya gelme şerefine nail olunca, bir takriz yazarız vesselam.
ÜSTADIN VEFATI
Bilahare merhum Üstad vefat ettiği zaman Urfa’ya ben de gittim. Fakat cenazeye yetişemedim. Kendisiyle gelen talebeleri ile görüştüm, dediler ki:
-Üstad bir gün bize, “arabayı kontrol edin. Uzak yola gidebilir mi? Bakın” dedi.
Kontrol ettik. Kaç gün sonra birlikte arabaya bindik. Nereye gideceğini anlayamamıştık. Her zaman arabaya binip yola giderken bize “yavaş sürün, yavaş sürün” derdi. Bu defa ne kadar hızlı sürdüysek “daha çok hızlı sürün” diyordu. Uçar gibi gidiyorduk. Urfa’ya gideceğimizi sonradan yolda öğrendik. Arkamızda Emniyet, “Said-i Nursi gitmiş” diye alarma geçti. Telefonlar yağdırıldı. Fakat Urfa’ya gelinceye kadar bizi bulamadılar. Üstad hasta idi. Lakin namazlarını oturarak değil hep ayakta kılıyordu. Urfa’ya ulaştığımızda önce İbrahim Halil Dergâhına gitti. Oradan koltuğuna girerek otele gittik.”
Ben daha sonra geniş bilgi almak için Üstad’ın kaldığı otele gittim. Otel sahibi şunları anlattı:
-Bir ihtiyarı iki kişi koluna girmiş halde, buraya getirdiler. Kim olduğunu bilmiyordum. Daha sonra Üstad olduğunu anladık.
Bir çorba içmeyi arzu etti. Ben gittim evde çorba yaptırıp getirdim. Kaşıkla ağzına vermek istedim, ağzını sıkıca kapattı. Gözleriyle bana baktı. Kendisinden korktum. Kendisine “ben dostum, dostum!” Dedim. Tebessüm etti. Ağzını açtı. Çorbayı verdim içti. Anladım ki beni zehirlerler diye endişesi varmış demek. Onu geri göndermek için Ankara’dan emir geldi. Fakat doktorlar “geri dönmeye gücü-takati yoktur” diye rapor verdiler. Gece saatlerinde yanına vardık baktık ki vefat etmiş!”
Başka birisi de şunları anlattı: “Bazı arkadaşlarımız Üstad’ın yattığı karyolayı satın almak istediler. Otelci vermedi. Hava çok yumuşak ve yağmurlu idi. Harran Ovasının yağmura çok ihtiyacı vardı. Mübarek buraya gelince yağmur yağmaya başladı. O esnada da Urfa bazı kuşlarla dolmuştu. Bu kuşlar evvelden yoktu. O anda türediler.”
ŞEYHİMİZİN KAYBOLUŞU ve ÜSTADIN RUHANİYETİ
Ben Urfa’dayken, Şeyh Seydâ ile ilgili çeşitli haberler işittim.
Birincisi; Şeyh Seydâ’nın kaçırıldığı şeklinde idi.
İkinci havadis; Şeyh Seydâ’nın kaybolduğu yolunda idi.
Üçüncüsü ise Şeyh Seydâ’nın tutuklanıp Ankara’ya götürüldüğü söylentisi idi.
Ben Urfa’dan eve döndüm. Seyda Hazretlerinin durumunu sordum, dediler ki:
-Hac köyünden Hacı Hasan, Şeyh Seydâ’nın ziyaretinden yeni gelmiş, durumu o bilir!
Hacı Hasan geldi ondan durumunu sorduk. Şunları anlattı:
-Bazı arkadaşlarla beraber Şeyh’in ziyaretine gitmiştik. O anda bir araba dolusu yüksek rütbeli askerler de Şeyh’imizin yanına geldiler. Daha sonra Cizre’ye gittiler. Şeyh Efendi bana;
-Hazır ol gideceğiz, dedi.
-Ben hazırım, dedim.
Az zaman sonra, sözünü tekrar etti. Ben de yine “hazırım” dedim. Üçüncü kez tekrar edince;
-Arkadaşlarım da vardır, dedim.
-Onlar da gelsin, ibrik alın, löküs alın, kamyona binin, bizi takip edin, dedi.
Bu konuşmamızdan az sonra Cizre’ye giden askeri araba geri geldi. Şeyh Seydâ bu askeri aracın şoför mahalline bindi. Bize;
-Hiçbir yerde durmadan bizi takip edin, dedi.
Askeri araç hareket etti biz de takip ettik. Midyat’a varınca Şeyh’in içinde bulunduğu aracı kaybettik. Serdef köyü yönüne bir arabanın gittiği haberini aldık. Şeyh Halil adında, Şeyh Seydâ’nın o köyde bir halifesi vardı. Biz o köye gittik. Şeyh Efendi’yi o halifenin evinde gördük. Etraftan çok ziyaretçiler geldiler.
Şeyh Seydâ:
-Onların ziyaretini Allah kabul etsin. Ben ziyaretçi kabul etmiyorum, dedi.
Bunun üzerine ziyaretçiler, Şeyh Seyda’yı ziyaret edemeden geri döndüler. Ertesi gün Estel’e döndük. Etsel, insanlarla dolmuş, pek çok kimse Şeyh Efendiyi ziyaret etmek istiyorlardı. Şeyh Efendi ise ziyaretçi kabul etmedi. Bunun üzerine halk dedi ki:
-Araçtan dışarı çıksın onu uzaktan da görelim kafidir.
Şeyh Efendi:
-Ama o zaman onların kalbi kırılır.
Kaymakam:
-Polisler tedbir alsın. Bir kapıdan girip öbür kapıdan çıkış olmak üzere ziyaret etsinler, deyince, bu makul teklifi Şeyh Efendi kabul etti.
Denildiği şekilde yapıldı. Ziyaret bitince askeri araçtaki binbaşı:
-Şeyh Efendi nereye gitmek istiyorsun götüreyim, dedi. Şeyh:
-Eve dönmek istiyorum, dedi. Bunun üzerine Şeyhin evinin bulunduğu Serdehli köyüne döndük.
Köyde bize;
-Bediüzzaman vefat etmiş! Vefat haberi gelmiş! Dendi.
Şeyh Seyda:
-Biliyorum, diye cevap verdi onlara.
Bunu nereden öğrendiği, kimin ona bu vefat haberini verdiği hususunda hayret içende kaldık. Hacı Hasan Efendinin anlattığı kaybolma veya kaçırılma olayı böyleydi.
Bir müddet sonra ben kendim Cizre’ye Şeyh Efendiyi ziyarete gittim. Şeyh Seydâ’dan daha yaşlı Seyit Ali isminde bir zatla bu konuyu bana şöyle anlattı (Bu zat seyyid olduğu için şeyhin yanında makbul biri idi) :
-Şeyh Efendi o seferden geldikten sonra yanına gittim. Elini öptüm.
-“Şeyhim dedim senin bu seferin her zamanki seferlerine uygun olmadı. Kimseye haber vermeden gittin ve çabuk döndün.” Dedi ki:
-Bediüzzaman’ın ruhunu mevtalar içinde gördüm. Vefat ettiğini anladım. Kendimi tutamadım. Onun için böyle bir dolaşıp döndüm.
ÜSTADIN NAAŞI
Demek ki bu hadise de beyan ediyor ki birbirleriyle ruhi bir irtibatları alakaları vardı. Bu durum, merhum Üstadın “alakadarız” sözünün tasdiki oluyor. Üstadın Urfa’da defnedilen cesedi vefatından kısa bir zaman sonra devletçe Urfa’dan başka; bilinmeyen bir yere nakledildi. Bu nakil konusunda üstadın kardeşi Abdulmecit şunları anlattı:
-Ben Konya’da İmam Hatip Lisesinde öğretmendim. Bir gece bazı askeri yetkililer gelip, üstadın kardeşi olmam hasebiyle, na’şının Urfa’dan başka bir yere nakline muvafakat etmemi istediler.
Ben razı olmadım. Fakat bu hususta hazırlanmış bir yazıyı bana zorla imzalattılar. Beni de alıp uçakla Urfa’ya götürdüler. Üstadın kabrini eştiler. Henüz cesedine, kefenine bir şey olmamıştı. Yüzü güler vaziyette idi. Çıkarıp uçağa koydular. Beni de aralarına aldılar. Uçak havalandı. Afyonda indik. Orada bir arabaya bindirdiler. Araba Isparta içinden geçti. Daha ilerde bir kabristana vardık. Orada askerler vardı. Hazırlanmış bir kabir de vardı. Üstadın cesedini o kabre koydular. Oradaki askerlerden sordum:
-Burası neresidir? Birisi:
-Şehitler tepesi, dedi.
Daha ziyade konuşmak istedim. Elini ağzına koyarak bana susmamı işaret etti. Beni aynı gecede getirip Konya’ya bıraktılar. Bu hadise hep gece cereyan etti. Daha sonra bazı devletler “ne sebeple naaşın nakli yapıldı?” diye sorduklarında “kardeşinin arzusu ile” diye yalan söylediler.
[1] Şeyh Seyda ile Üstat arasında irtibatı Muhammed Emin ER hoca sağlamıştır. Onun bir tarikat şeyhi olarak ziyareti ve üstadın tarikatlar hakkındaki bu sözü, risale-i nur talebelerinin tarikatlara olumsuz yaklaşmalarını da engellemiştir. Bu ziyaret sanılandan daha büyük olaylara ve berekete yol açacaktır.
[2] Seyda vefatı sırasında sürekli üstadın ruhaniyetiyle beraberdi. Sürekli onu rüyasında gördüğünü söylüyordu. Bu da üstadın kendisine verdiği bu sözün ne anlama geldiğini bize anlatmaktadır.
Seyda’nın Bediuzzaman ile ilgili hatırasını yazdığı sayfalar